Art & Antiques
โอ่งสุโขทัยขนาดใหญ่ที่สุดในไทยอายุราว 700 ปี Story by Jitrakorn Mongkoltham, Persian Rug Collector โอ่งสังคโลกสมัยสุโขทัยในพุทธศตวรรษที่ 19 มีขนาดความสูง 1.20 เมตร มีขนาดตัวโอ่งกว้าง 1.28 เมตร ขนาดปากโอ่ง 0.56 เมตร และมีขนาดของก้นโอ่งมากกว่า 0.54 เมตร ถือว่าใหญ่ที่สุดที่เคยพบในประเทศไทย โอ่งดินเผาทรงมะขวิดทรงสูงใบนี้มีอายุราว 700 ปีหรืออาจมากกว่า เป็นเครื่องปั้นเคลือบดินเผาโบราณชิ้นเอกของแผ่นดินสยามที่น้อยคนนักจะมีโอกาสได้ยล โดยโอ่งใบนี้มีสภาพที่สมบูรณ์มาก จึงอาจจัดได้ว่าเป็นโอ่งสังคโลกเนื้อแกร่ง (Stoneware) ใบใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยถูกค้นพบเจอในประเทศไทยก็ว่าได้ สำหรับโอ่งใบนี้คนทั่วไปพอเห็นทรงบริเวณช่วงบ่าของโอ่ง อาจจะบอกว่าศิลปะอย่างนี้ทรงอย่างนี้เป็นเอกลักษณ์ของเขมร แต่ผู้เชี่ยวชาญต่างเชื่อว่าโอ่งลูกนี้เป็นโอ่งสุโขทัย เพราะน้ำเคลือบที่เคลือบตัวโอ่งเป็นชนิดเดียวกันกับโอ่งทรงมะขวิดซึ่งเป็นโอ่งขึ้นชื่อเอกลักษณ์ของสุโขทัย และการทำน้ำเคลือบสีโอ่งที่เคลือบดินของขอม หรือ เขมรโบราณ มีความต่างจากสุโขทัยชัดเจนทั้งสีและลักษณะการลวดลาย คุณลักษณะของชิ้นงานนี้คล้ายได้รับอิทธิพลจากศิลปะเครื่องปั้นของเขมรโบราณเจือปนอยู่ ซึ่งผมก็เชื่อว่าโอ่งสุโขทัยได้รับอิทธิพลของการสร้างก็คือเรียนรู้มาจากช่างเขมร เพราะสมัยนั้นเขมรพยายามแผ่อำนาจเข้ามาในทุกๆ พื้นที่ของไทย แต่ที่สุโขทัยมันไม่ชัดเจน เพราะเขมรมาตีสุโขทัยเป็นเมืองขึ้นไม่ได้ อาจจะด้วยบารมีของพ่อขุนเม็งรายซึ่งเป็นปฐมกษัตริย์ของอาณาจักรล้านนาและพ่อขุนรามคำแหงกษัตริย์ของสุโขทัยในสมันนั้นพระองค์เป็นเพื่อนร่วมสาบานกัน พ่อขุนเม็งรายยิ่งใหญ่มากในยุคนั้นไม่มีใครกล้ารุกราน ก็เลยเป็น 1 ในเหตุผลของข้อสันนิษฐานที่ว่าสุโขทัยปลอดจากอริราชศัตรู แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าคนเขมรไม่ได้เข้ามาอยู่ในสุโขทัย ผมเชื่อว่าก็มีบ้างที่ช่างเขมรเข้ามาในบ้านเรา จึงอาจทำให้มีอิทธิพลของเขมรผสานอยู่ในสมัยนั้นด้วย คนในสมัยสุโขทัยชอบปั้นเครื่องกระเบื้องมาก…
